Analiza techniczna (AT)
Na wstępie rozdziału poświęconego analizie technicznej, chciałbym przestrzec przed poleganiem wyłącznie na niej.
Jeśli wolisz dowiedzieć się więcej na ten temat na żywych przykładach odsyłam ciebie do bardziej szczegółowej, mojej playlisty na YouTube: https://www.youtube.com/playlist?list=PLoW_cSq2S0pgVYm-LdGpjkKkUHdqrngrb
Nie ograniczajmy się, przecież mamy do czynienia również z innymi wskaźnikami – tak zwanymi danymi on-chain.
Te ostatnie nie występują na rynkach tradycyjnych, a umożliwiają bardzo dokładną analizę tendencji rynkowych i podejmowanie decyzji na jej podstawie.
W przypadku wykresów analizy technicznej należy pamiętać, że to, co na nich widzisz, dostrzegają również wieloryby (duzi gracze) i manipulanci (co czasem, choć nie zawsze się pokrywa). Dlatego też wielu ekonomistów jest zwolennikami tak zwanej teorii rynku efektywnego. Zgodnie z nią nie można pobić rynku tylko w oparciu o analizę techniczną.
Mimo wszystko moim zdaniem istnieją pewne możliwości wykorzystania tej ostatniej. Przede wszystkim warto pamiętać o zasadzie trend is your friend. Trendy, szczególnie w kryptowalutach, są bardzo silne i rozsądniej jest korzystać z nich, niż znaleźć się po przeciwnej stronie. Muszę Ci jednak uczciwie przyznać, że nie jest to jedyna możliwa strategia. Istnieje także alternatywne podejście, zwane kontrariańskim.
Polega ono na grze wbrew trendowi i dążeniu do zarobienia na błędach popełnianych przez tłum.
Osobiście, rzadko kiedy polegam na najbardziej popularnych wskaźnikach technicznych, a do tych z których korzystam (i dzięki nim zarabiam regularnie) zaliczam Bitcoin RSI, Pi Cycle Top/ Bottom, Simple Moving Average (SMA) 1458 days, Gaussian Channel na wykresie tygodniowym, Bitcoin Long Term Power. O tych wskaźnikach, stosunkowo mało kto mówi. Poniżej omówię pokrótce te wskaźniki (pamiętaj, że nie warto polegać wyłącznie na jednym z nich).
Od razu chciałbym zaznaczyć, że w chwilach kiedy występuje panika na rynku (np. wywołana jakimś nieprzewidzianym wydarzeniem), analiza techniczna przestaje działać. Możemy wtedy wręcz zamknąć wykres i nie zawracać sobie nim głowy.
Niemniej jednak AT przyda Ci się w momentach kiedy na rynku mamy do czynienia ze zwykłą, zdrową korektą niewywołaną żadną informacją i paniką. A w połączeniu z danymi on-chain, będziesz miał mocną przewagę.
Jak zapewne wiesz z darmowego artykułu, analiza techniczna przydaje się głównie traderom, a nie inwestorom.
Traderzy bowiem opierają się tylko i wyłącznie na AT, aby znaleźć idealny moment do zakupu oraz sprzedaży. Muszą w tym wszystkim być bardzo precyzyjni, a więc ich wiedza na temat AT powinna być bardzo rozległa.
W końcu od tego co wyczytają z wykresu, zależy czy będą mieli w danym dniu jakikolwiek zysk.
Analiza techniczna u inwestorów
Zgoła inaczej wygląda to u inwestorów. Na co dzień analiza techniczna nie jest im potrzebna, jednak warto znać jej podstawy.
Chcąc nie chcąc musimy wiedzieć, gdzie aktualnie znajdujemy się na wykresie, czy aktualna cena jest szczytem, czy też może być dołkiem.
Jak zapewne wiesz, moją strategią jest stopniowa realizacja zysków z altcoinów po spełnieniu jednego z dwóch warunków, o czym mówiłem w darmowej części artykułu.
Przypominając. Realizację zysków rozpoczynam, gdy cena 1 BTC jest na najwyższym poziomie w jego historii (wtedy zyski realizuję z każdego altcoina po trochę) lub cena danego altocina jest na najwyższym poziomie w swojej historii.
Niemniej jednak analiza techniczna w pewnym sensie może nam pomóc określić, z jak dużym impetem rośniemy, a więc jak szybko realizować zyski.
Z drugiej strony AT pomoże nam zdefiniować, do jakiego poziomu maksymalnie jesteśmy w stanie spaść w czasie korekty.
Zacznijmy jednak od początku
Otwórzmy sobie wykres BTC/USD na stronie: https://www.tradingview.com/chart.
Powinien on wyglądać w ten sposób:
Jeśli wygląda inaczej, to zmień typ prezentacji na: “Świece” w tym miejscu:
Następnie ustaw interwał na “4 godziny”:
O co chodzi z tymi świecami?
Zdaję sobie sprawę z faktu, że wielu z Was doskonale wie, jak działają świece, jednak opiszę je najkrócej jak to tylko możliwe dla początkujących inwestorów.
Każda świeca składa się z korpusu oraz knotów.
Korpus to ta szeroka część
Knoty to te cieniutkie kreseczki po obu stronach korpusu.
Jeśli masz ustawiony interwał na “4 godziny” – jak to ustawiliśmy przed chwilą, to jedna świeca odpowiada 4 godzinom.
Jeśli ustawiłbyś interwał na 1 godzinę, to jedna świeca odpowiadałaby 1 godzinie itd.
Za każdym razem gdy mija ustalony czas, czyli u nas 4 godziny, zaczyna formować się kolejna świeca.
Spójrz jeszcze raz na obrazek:
High mówi nam, ile maksymalnie wynosiła cena w ciągu 4 godzin. Jeśli cena w tym czasie urosła, a następnie zaczęła spadać, to tworzy się właśnie ten cieniutki knot, żeby pokazać, że cena tam była.
Low oznacza to samo co High, tylko z przeciwnej strony świecy.
Close oznacza aktualną cenę jeśli świeca się jeszcze nie zakończyła (bo nie minęło 4 godziny) lub cenę, z jaką się zamknęła (bo minęło 4h i tworzy się już kolejna świeca).
Zielona świeca oznacza, że w ciągu danej jednostki czasu (czyli u nas 4 godzin) cena rosła.
Czerwona świeca oznacza, że w ciągu danej jednostki czasu (czyli u nas 4 godzin) cena spadała.
Załóżmy, że o 14:00 cena 1 BTC wynosiła $50 000
Teraz mamy 1 sekundę po godzinie 14:00 i rozpoczęła się właśnie kolejna świeca.
Jeśli cena BTC zacznie spadać poniżej $50 000, to ta nowa świeca zmieni kolor na czerwony.
Z kolei jeśli cena zacznie rosnąć powyżej $50 000 – świeca zmieni kolor na zielony.
Open to analogicznie cena, od jakiego rozpoczęła się kreować dana świeca.
Mając powyższą wiedzę, wiemy już jak odnaleźć się na wykresie.
Wolumen
Wolumen jest to ilość transakcji, jaka została wykonana w danym czasie (w czasie formowania danej świecy). Wolumen to te kreseczki na dole wykresu.
Jeśli ich nie widzisz, to wybierz: Wskaźniki > (wpisz słowo “wolumen”) > Wybierz pierwszą pozycję:
Wolumen jest bardzo przydatny, ponieważ dzięki niemu możemy dowiedzieć się, w którym momencie w przeszłości dużo osób dokonało zakupów BTC.
Dla uproszczenia będę używał przykładu BTC, jednak dotyczy to także wykresów wszystkich innych aktywów.
Jeśli na wykresie znajdziemy taki moment, to w momencie kiedy cena spadnie do tego poziomu, zazwyczaj osoby te nie będą chciały sprzedawać swoich Bitconów ze stratą.
Pomoże to nam określić miejsca, w którch mogą zakończyć się spadki w przypadku korekty.
Jak to zrobić?
Oddalamy wykres, przytrzymując CTRL + scrollując w dół.
Na MacBooku CMD + scroll w dół.
Następnie szukamy momentu, kiedy na wykresie wolumenu widzimy bardzo wysokie słupki.
U mnie wygląda to w ten sposób:
Następnie zbliżamy wykres dokładnie w miejscu, gdzie widzimy wysoki wolumen.
Robimy to ustawiając kursor w tym miejscu wykresu, oraz trzymając CTRL + scroll w górę. Na Macu CMD + scroll w górę.
Następnie z menu po lewej wybieramy “Linia pozioma” jak tu:
Po czym ustawiamy kursor na samym dole świecy, przy której widzimy stosunkowo wysoki wolumen:
Po czym klikamy, aby dodać linię.
Następnie robimy to samo przy kolejnej świecy z wysokim wolumenem.
Ostatecznie wygląda to w ten sposób:
Po prawej na niebiesko widzisz dwie ceny, które z dużym prawdopodobieństwem będą dołkami przy korektach.
W tym przypadku jest to ok. $47 664 oraz $44 832.
Jeśli cena zacznie spadać poniżej $47 664, to jest bardzo prawdopodobne, że zatrzyma się dopiero przy kolejnym poziomie $44 832.
Dlatego właśnie warto uśredniać cenę i dokonać zakupu za połowę na pierwszym poziomie i za drugą połowę na kolejnym poziomie (jeśli w ogóle do niego dojdzie).
Jako że w chwili pisania tego tekstu, jesteśmy akurat w czasie korekty, mogę Ci pokazać, jak respektowane są poziomy, które narysowaliśmy:
Z dużym prawdopodobieństwem są to dołki i dobre momenty na zakupy.
Oczywiście najpierw zobacz na dane “on chain”, czy nie wskazują na koniec hossy.
Dodatkowo jeśli widzisz, że jesteśmy w czasie korekty, cena spada, ale wolumen jest coraz niższy, to również może oznaczać, że spadki powoli się kończą.
Im niższy wolumen, tym mniej osób kupuje/sprzedaje dane aktywo.
W końcu Ci, którzy chcieli kupić, kupili, a Ci, którzy chcieli sprzedać, sprzedali. Teraz rynek musi zdecydować, w którą stronę iść.
W tym momencie prawdopodobnie wystąpi konsolidacja, czyli niezdecydowanie na rynku:
Jest to bardzo dobry moment do dokonania zakupów za 50% środków, które posiadamy. Jeśli cena zacznie rosnąć, to już jesteśmy w rynku i zarabiamy.
Z kolei jeśli nagle wolumen znowu zacznie się zwiększać, a cena spadać, to poczekaj na kolejne „wyciszenie się” wolumenu przy niższych poziomach i dokonaj zakupu za kolejne 50%.
Warto wiedzieć, że w czasie hossy na korektę skłądają się 3 fale:
A > B >C
Jest to jeden z powodów, dla których nie wchodzimy od razu całością środków. Bardzo często korekta realizuje się właśnie na zasadzie:
spadek > konsolidacja > spadek
Na konsolidacji wchodzimy za 50% kapitału, żeby w razie spadku móc dokupić więcej. Jednak nie chcemy też doprowadzić do sytuacji, w której nie wejdziemy wcale, licząc że po konsolidacji cena i tak spadnie bardziej.
Może się bowiem zdarzyć, że rynek nas oszuka i zacznie rosnąć od razu, ale bez nas na pokładzie i na następną korektę będziemy musieli czekać kolejne kilka tygodni.
Pamiętaj, że lepiej zawsze mieć plan działania i nie liczyć na to, że: „może akurat stanie się po mojej myśli„.
Dywergencja
Dywergencja pomoże nam określić czy wzrosty na danym aktywie powoli nie dobiegają końca.
W tym celu posłużymy się wskaźnikiem o nazwie MACD.
Aby dodać go do wykresu, klikamy na: Wskaźniki > (wpisujemy: “MACD”) > wybieramy pierwszą pozycję:
Zarówno wykres ceny jak i wykres MACD możesz powiększyć, klikając i przesuwając w górę w dół pasek po prawej stronie wykresu:
Możesz też złapać za pasek na dole i przesuwać myszką w lewo/prawo.
W skrócie MACD pokazuje “impet” danego aktywa.
Jeśli cena rośnie, a MACD zaczyna spadać, to może oznaczać, że siła kupujących maleje i lada moment może wystąpić korekta.
Poniżej przykład, o czym dokładnie mówię:
Jeśli przytrafi się taka sytuacja, to mówimy tu o dywergencji, po której często występuje korekta.
Im z większego interwału korzystamy, tym korekta może być większa.
Jeśli dywergencja pojawi się na interwale jednodniowym, to może zwiastować większy spadek, niż w przypadku interwału 4-godzinnego lub 1-godzinnego.
Wskaźnik ten może też sugerować zakończenie spadków. W takim przypadku cena spada, a MACD rośnie jak na screenie poniżej:
